W obliczu wojny Ukraina coraz śmielej sięga po technologie, które zwiększają niezależność i szybkość reakcji armii. Jednym z kluczowych kierunków rozwoju stał się druk 3D, który został właśnie zintegrowany z państwową platformą Component Library – cyfrową bazą danych i systemem zamówień dla sektora obronnego. To krok w stronę samowystarczalności produkcyjnej oraz nowoczesnego zarządzania zasobami w warunkach konfliktu.
Component Library – cyfrowe centrum produkcji
Platforma gromadzi setki komponentów krajowej produkcji oraz katalog usług, takich jak druk 3D, obróbka CNC czy odlewanie. Dostęp mają wyłącznie zweryfikowani producenci, a system uwierzytelniania oparty o aplikację Diia zapewnia bezpieczeństwo danych i transakcji.
Druk 3D odgrywa w tej strukturze strategiczną rolę – pozwala tworzyć części na żądanie, minimalizując uzależnienie od zewnętrznych dostaw. Oznacza to, że np. elementy dronów, anteny, obudowy czy komponenty elektroniki mogą powstawać lokalnie, często w ciągu godzin, a nie dni.
Od dronów po elektronikę
Zastosowanie technologii addytywnej na froncie jest coraz szersze. Ukraińskie fabryki i wolontariusze drukują ramy dronów, peryskopy, elementy baterii, mocowania i części zbrojeniowe. Dzięki cyfrowym plikom CAD możliwa jest błyskawiczna adaptacja projektów do bieżących potrzeb.
W 2024 roku sieć Druk Army wytworzyła ponad 11 milionów komponentów z pomocą lokalnych drukarek. Coraz częściej do projektu włączają się też partnerzy zagraniczni – m.in. Babcock i QinetiQ z Wielkiej Brytanii, wspierając druk części bezpośrednio w rejonach działań wojennych.
Wyzwania i znaczenie
Największym wyzwaniem pozostaje kontrola jakości i bezpieczeństwa danych. Komponenty wojskowe wymagają precyzyjnych tolerancji, a projekty muszą być chronione przed sabotażem i kradzieżą. Konieczne jest też zapewnienie stabilnych dostaw materiałów, certyfikacji procesów i standaryzacji projektów między zakładami.
Mimo to, wdrożenie takiej infrastruktury zwiększa elastyczność logistyki i pozwala reagować szybciej niż przy tradycyjnych łańcuchach dostaw.
Wnioski dla Polski
Dla Polski przykład Ukrainy to pokaz, jak druk 3D może wspierać odporność strategiczną – nie tylko w wojsku, ale też w przemyśle, energetyce czy transporcie. Lokalne firmy mogą wnieść know-how w zakresie materiałów technicznych, certyfikacji oraz ochrony danych CAD.
Wojna pokazała też, że druk 3D w ekstremalnych warunkach staje się narzędziem realnej przewagi technologicznej. To sygnał, że Europa – w tym Polska – powinna rozwijać podobne kompetencje, łącząc przemysł z technologiami addytywnymi.
Podsumowanie
Integracja druku 3D z systemem Component Library to milowy krok w cyfrowej transformacji ukraińskiego przemysłu obronnego. Umożliwia szybkie, lokalne wytwarzanie komponentów, wzmacnia suwerenność technologiczną i stanowi model, z którego mogą czerpać także inne państwa regionu.
